Cylindry Montessori, bloki cylindryczne, cylindry do osadzania, bloki z cylindrami, cylinders blocks, knob cylinders – to zestaw 4 bloków, w których są nawiercone otwory, do których pasują walce z uchwytami na górze. Maria Montessori była zafascynowana tym, jak dzieci potrafią z nimi pracować i jak bezgranicznie umieją się skupić. Byłam równie oczarowana, kiedy moja córka zainteresowała się tą pomocą z naszej półki.
Poważną wadą cylindrów jest to, że praktycznie nie da się ich zrobić samemu (potrzebna jest dobrze wyposażona stolarnia i duże umiejętności). Dlaczego? Otóż zestaw składa się z 4 bloków.
Opis materiału:
Blok 1 – wysokość ta sama, zmniejsza się średnica.
Blok 2 – zmniejsza się i średnica i wysokość.
Blok 3 – zmniejsza się średnica, a wzrasta wysokość.
Blok 4 – średnica ta sama, zmniejsza się wysokość.
Czytając sam opis ciężko nawet zrozumieć o co chodzi, a co dopiero wykonać to z czegoś, no bo czego? Gliny? Masy termoutwardzalnej? Cylindry trzeba po prostu kupić, i tu, duża przykrość: są drogie. Można kupić wersję skróconą, tzn. zamiast 10 cylindrów, jest ich 5. Można zamawiać takie bloki wykonane przez zdolnego stolarza, i takie są właśnie nasze. Niestety mają swoje wady, bo wykonane były z różnego drewna i ono się różnie zeschło, w efekcie ciężko jest znaleźć różnicę między niektórymi parami, w dodatku można je włożyć zamiennie, co nie powinno mieć miejsca. Trudno, jak się nie ma, co się lubi… Jeśli ktoś jest bardzo zdesperowany, może poszukać na strychu u babci lub cioci pudełka z odważnikami – to jest jakiś zastępnik bloku 2: zmniejsza się średnica i wysokość. Można poszukać u taty w narzędziach pudełka z kluczami nasadowymi lub w sklepie budowlanym śrub i nakrętek – Pinterest. Zwykle wytłoczka pudełka ma takie kształty, że pasują do niej tylko nasadki o określonej średnicy, wtedy mamy niby-blok 1 – wysokość jest ta sama, ale zmniejsza się średnica. Można też wykorzystać nagrzewane wałki do włosów – Our Country Road.
Wiek:
Bloki przeznaczone są dla dzieci między 2,5 a 5 rokiem życia – wówczas dziecko jest nimi najbardziej zainteresowane, a praca z blokami jest dla niego najbardziej rozwijająca. Co nie znaczy, że nie można ich zaproponować dziecku starszemu.
Cele:
1. Umiejętność rozróżniania wielkości (wysokości, grubości) przy pomocy wzroku i dotyku.
2. Ćwiczenia koncentracji.
3. Przygotowanie do nauki pisania, bo cylindry łapie się takim ruchem, który temu właśnie sprzyja.
Język:
gruby – cienki (grubszy niż, najgrubszy, cieńszy niż, najcieńszy);
duży – mały (większy niż, największy, mniejszy niż, najmniejszy);
wysoki – niski (wyższy niż, najwyższy, niższy niż, najniższy);
szeroki – wąski (szerszy niż, najszerszy, węższy niż, najwęższy);
głęboki – płytki (głębszy niż, najgłębszy, płytszy niż, najpłytszy);
Kontrola błędu:
materiał, wzrok, dotyk, nauczyciel
Sposób prezentacji:
Sposób, w jaki przenosimy blok z półki na dywanik oraz trzymamy cylinder:
Sposoby pracy z cylindrami:
Ustawienie cylindrów przed blokiem:
Ustawienie cylindrów dookoła bloku:
Praca z dwoma blokami:
Praca z 3 blokami:
Praca z 4 blokami:
Propozycje ćwiczeń:
1. Rodzic przenosi blok na dywanik. Wyjmuje cylindry (zwracając uwagę na chwyt), gładzi je, ogląda, odkłada na miejsce. Gdy dziecko się zainteresuje tym, mówi: teraz ty. Zachęca dziecko do tego, aby wyjęło wszystkie cylindry i poznało je wykorzystując zmysł dotyku.
2. Rodzic wyjmuje z bloku cylindry i ustawia je w takiej samej kolejności przed blokiem, następnie przemieszcza miejscami 2 i proponuje dziecku umieszczenie cylindrów w bloku.
3. Rodzic wyjmuje cylindry, ustawia je przemieszane przed blokiem lub wokół bloku, a dziecko je dopasowuje.
4. Lekcja trójstopniowa
- Faza I – nazywanie. Rodzic bierze skrajne cylindry, ogląda je, gładzi, proponuje dotknięcie dziecku. Następnie dotyka ponownie i mówi (odpowiednio): gruby, cienki. Dziecko powtarza.
- Faza II – ćwiczenie. Rodzic mówi: daj mi gruby, przestaw cienki, weź do ręki gruby, itp.
- Faza III – kontrola. Rodzic wskazuje i pyta: jaki to jest? A jaki to jest?
5. Lekcja trójstopniowa z zamkniętymi (lub zawiązanymi) oczami.
6. Dopasowywanie cylindrów do bloku z zawiązanymi oczami.
7. Ustawianie cylindrów poza blokiem – od skrajności
ci do skrajności. Rodzic ustawia pierwszy i ostatni – dziecko pozostałe między nimi. Rodzic wybiera jeden cylinder z szeregu, dziecko uzupełnia.
8. Cieńszy niż… – rodzic prosi: daj mi cieńszy niż ten. Dziecko wybiera wszystkie cieńsze (w zależności od bloku, polecenie zmienia się na: wyższy, szerszy itd.).
9. Cylindry rozmawiają ze sobą, np.: ja jestem najgrubszy! A nie, bo ja! Tak, przekonajmy się? Wskoczmy do bloku.
10. Rodzic wybiera 3 cylindry i pyta: który jest najgrubszy? Który jest grubszy od tego? A ten jaki jest?
11. Układanie cylindrów w szyku poza blokiem z wyłączeniem zmysłu wzroku.
12. Praca z 2, 3, 4 blokami jednocześnie.
13. Odrysowywanie podstaw cylindrów z poszczególnych bloków.
14. Dopasowywanie cylindrów do obrysowanych podstaw.
15. Łączenie cylindrów z bloków z cylindrami kolorowymi.
